Thị trường cổ phiếu Việt Nam - 1 năm nhìn lại

REIC - Cán đích với tốc độ tăng trưởng GDP ước đạt 5,98% (cao nhất trong 3 năm qua), nền kinh tế Việt Nam đã vượt qua những khó khăn bằng cách giảm hàng tồn kho, khôi phục tổng cầu và thúc đẩy tín dụng. Kim ngạch xuất khẩu đạt mức 150 tỷ USD, xuất siêu đạt 2 tỷ USD. Lãi suất cho vay giảm giúp dòng chảy tín dụng trở nên thông suốt hơn. Giá xăng dầu phá kỷ lục kép khi đạt mức giá cao nhất 25.640 đồng/lít vào ngày 7/7 và giảm mạnh theo giá dầu thế giới  xuống còn 17.880 đồng/lít từ ngày 22/12. Giá xăng làm chỉ số giá tiêu dùng giảm và lạm phát cuối năm duy trì ở mức vừa phải.

Điều gì chờ đợi các nhà đầu tư chứng khoán trong năm tới?

Nguồn hình: GaneshaSpeaks.com

Một số hạn chế trong năm 2014 là các doanh nghiệp vừa và nhỏ vẫn đang trong tình trạng chưa phục hồi mặc dù chính phủ đã cố gắng cải cách về hành chính và hỗ trợ về tín dụng, xuất siêu chủ yếu đến từ khu vực doanh nghiệp nước ngoài, nền kinh tế vẫn còn phụ thuộc nhiều vào Trung Quốc, được thể hiện rõ nét qua tỷ lệ nhập khẩu rất cao so với những quốc gia khác. Là một nước xuất khẩu dầu thô, giá dầu giảm khiến ngân sách nhà nước bị thiệt hại không ít. Bên cạnh đó, nợ công tăng trưởng nhanh và gần tiệm cận trần 65% GDP đi kèm với mối lo sử dụng đồng vốn khu vực công chưa hiệu quả.

Thị trường cổ phiếu 2014 qua những con số điển hình:

Chỉ số giá

Có thể nói, 2014 là một năm đầy thăng trầm của thị trường chứng khoán Việt Nam. Nguyên nhân chính đến từ những căng thẳng gia tăng trên Biển Đông mà đỉnh điểm vào tháng 5/2014 và sự sụt giá liên tục của các mã dầu khí kéo dài từ nửa cuối tháng 11 đến nay.

Ngay từ đầu năm 2014, chỉ số giá trên 2 sàn tăng mạnh, tuy có một số phiên điều chỉnh nhưng không làm suy giảm đà tăng. Chỉ trong 3 tháng đầu năm, VN-Index đã chinh phục thành công ngưỡng 600 điểm và đạt đỉnh cao trong chu kỳ này tại mốc 607,6 điểm. Tuy nhiên, sự kiện Trung Quốc hạ đặt giàn khoan trái phép Hải Dương 981 tại vùng biển Việt Nam đã làm những nỗ lực tăng điểm đó không thể trụ vững, gây ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý nhà đầu tư khiến áp lực bán tháo diễn ra trên diện rộng. Kết quả là thị trường chứng khoán Việt Nam đã chứng kiến phiên lao dốc lịch sử vào ngày 8/5 khi mà chỉ trong một phiên, Vn-Index đánh mất 32,88 điểm, kết phiên chỉ còn 527,1 điểm và sau đó tiếp tục lùi về mức mức 513,9 điểm được thiết lập vào phiên giao dịch 13/5.

Sau khi chạm đáy, nhiều cổ phiếu về lại mặt bằng giá hấp dẫn, đây cũng là cơ hội cho NĐT tái cơ cấu danh mục để chuẩn bị cho một đợt sóng mới. Dòng tiền đầu cơ đẩy mạnh bắt đáy sau chuỗi ngày giảm điểm liên lục cùng với động thái mua ròng trở lại của khối ngoại đã tạo cú hích hồi phục các chỉ số của thị trường. VN-Index bắt đầu phục hồi và theo xu hướng tăng đều trong 3 tháng kế tiếp, đạt kỷ lục mới 640,8 điểm vào ngày 3/9, mức cao nhất kể từ năm 2009 đến nay. Nhiều nhà đầu tư kỳ vọng thị trường sẽ cán mốc 700 điểm vào cuối năm 2014. Tuy nhiên, áp lực chốt lời dần lan rộng gây cản trở đà tăng của VN-Index khiến chỉ số này liên tục xuyên thủng các mức hỗ trợ. Tiếp theo đó, cuộc chiến giá dầu thế giới đã tác động đến thị trường chứng khoán Việt Nam. Sự sụt giảm nặng nề của các cổ phiếu dầu khí như GAS, PVS, PVD, PVB làm thị trường tiếp tục giảm sâu. VN-Index rơi mạnh xuống còn 518,2 điểm trước khi hồi phục và khởi sắc hơn trong những phiên giao dịch cuối cùng của năm 2014.

Diễn biến của VN-Index và HNX-Index năm 2014. Nguồn: CafeF.

Nhìn chung, chỉ số giá của 2 sàn diễn biến thuận chiều. Những tháng cuối quý 2 trở về sau, HNX-Index đã lấy lại được đà tăng và tiến sát đỉnh 92,99 điểm được xác lập cũng vào phiên 24/3. Tính chung cả năm 2014, VN-Index và HNX-Index kết phiên cuối năm lần lượt đạt 545,63 và 82,98 điểm, tăng 8,13% và 22,32% so với cùng kỳ.

Thanh khoản

Giá trị giao dịch sàn HOSE và HNX trong năm 2014.

Năm 2014, thanh khoản của thị trường cổ phiếu Việt Nam có sự cải thiện rõ rệt. Theo số liệu thống kê của Sở GDCK TP.HCM và Sở GDCK Hà Nội, tổng khối lượng và giá trị giao dịch cả hai sàn năm 2014 lần lượt là 47.429,63 triệu cp và 732.579,94 tỷ đồng, tăng 77,67% và 111,07% so với cùng kỳ năm 2013. Trong đó, giá trị khớp lệnh chiếm đến 89,15%. Bình quân mỗi phiên giao dịch đạt gần 2.965,91 tỷ đồng, tăng hơn 2 lần con số 1.388,33 tỷ đồng mỗi phiên hồi năm 2013.

Quy mô thị trường

Tính đến ngày 31/12/2014, sàn HOSE có 309 mã với 33.146 triệu cổ phiếu đang niêm yết, vốn hóa thị trường tương đương 951 ngàn tỷ đồng. Sàn HNX có 370 mã, 9.319 triệu cổ phiếu tương đương gần 137 ngàn tỷ đồng vốn hóa thị trường.

Cổ phiếu niêm yết của 2 sàn thuộc 11 nhóm ngành chính, gồm nông nghiệp, hàng tiêu dùng, năng lượng, tài chính, y tế, công nghiệp, nguyên vật liệu, bất động sản và xây dựng, dịch vụ, công nghệ, viễn thông với tỷ trọng lớn thuộc về nhóm ngành bất động sản và xây dựng, kế đến là ngành công nghiệp, xếp cuối bảng là nhóm viễn thông với 3 doanh nghiệp niêm yết trên cả 2 sàn.

Giao dịch khối ngoại

Tính từ phiên 2/1/2014 đến hết phiên 30/12/2014, khối ngoại đã thực hiện mua trên sàn HOSE là 1.927 tỷ đơn vị, trị giá 68.298 tỷ đồng và bán 1.727 tỷ đơn vị, trị giá 65.552 tỷ đồng. Như vậy, khối ngoại đã thực hiện mua ròng khoảng 200 triệu chứng khoán với giá trị mua ròng đạt 2.746 tỷ đồng.

Xét về khối lượng giao dịch ròng, đây là con số khá ấn tượng, tăng 125% so với năm 2013, tăng 253,6% so với năm 2012, và gần gấp 4 lần so với 2011.

Tương tự sàn HOSE, sàn HNX cũng có một năm giao dịch mua ròng với tổng khối lượng mua là 362,6 triệu đơn vị, giá trị 6,164 tỷ đồng, và bán 267,8 triệu đơn vị, giá trị 5.058 tỷ đồng, đánh dấu 5 năm liền mua ròng của khối ngoại.

Nhận định 2015

Năm 2015 được xem là năm nổi bật của tiến trình hội nhập, hiệp định TPP và cộng đồng ASEAN sẽ là thang đo phù hợp để đánh giá khả năng cạnh tranh và nắm bắt cơ hội của nền kinh tế Việt Nam. Cuộc chiến giá dầu với thiệt hại khó có thể đong đếm của các bên tham chiến sẽ không thể kéo dài. Sự ổn định vĩ mô cùng với nhiều chính sách tích cực được kỳ vọng sẽ mang lại nhiều triển vọng khả quan cho nền kinh tế nói chung và thị trường chứng khoán nói riêng.

Sau đợt sụt giảm mạnh vào quý 4/2014, nhiều cổ phiếu đã trở lại một mặt bằng giá hấp dẫn, nhất là các cổ phiếu có chỉ số cơ bản tốt, thích hợp đầu tư trung  hạn. Thanh khoản vẫn được duy trì ở mức tốt cùng với sự khơi thông dòng tiền đầu tư thông qua các kênh tín dụng là những yếu tố góp phần làm cho thị trường chứng khoán 2015 được kỳ vọng có nhiều đột phá. Những cổ phiếu có sức bật tốt trong những phiên giao dịch cuối năm vừa qua đáng để nhà đầu tư cân nhắc giải ngân vào những thời điểm thích hợp.

Nhóm tác giả: CLB Kinh Tế Trẻ OU